Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια σχετικά απλή σύντομη σε διάρκεια αναίμακτη απεικονιστική μέθοδος που βρίσκει όλο και μεγαλύτερη αποδοχή και εφαρμογή στην κλινική πράξη. Με την εξέταση αυτή μπορούμε να εξετάσουμε την ανατομία του δικτύου των στεφανιαίων αγγείων, την παρουσία ή όχι αθηρωματικών πλακών. Η μέθοδος μας δίνει τη δυνατότητα να πάρουμε αδρές πληροφορίες για τη σύσταση των αθηρωματικών πλακών (μαλακών, αποτιτανωμένων, μικτής υφής) καθώς και του είδους της παραμόρφωσης που προκαλούν στα στεφανιαία αγγεία (θετική- αρνητική αναδιαμόρφωση). Οι πληροφορίες αυτές είναι σημαντικές τόσο για τη διάγνωση όσο και το θεραπευτικό χειρισμό των ασθενών.
Στις τελευταίες αναθεωρημένες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, η αξονική στεφανιογραφία συμπεριλαμβάνεται στα αρχικά απεικονιστικά τεστ για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς με συμπτώματα και παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο στους οποίους η κλινική εξέταση και ο αρχικός καρδιολογικός έλεγχος (ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπέρηχος καρδιάς, δοκιμασία κόπωσης σε τάπητα) δεν μπορούν να αποκλείσουν την παρουσία στεφανιαίας νόσου.
Η αξία της απεικονιστικής αυτής μεθόδου έγκειται όχι μόνο στην ικανότητά της να προσδιορίζει αξιόπιστα και άμεσα, μη επεμβατικά την παρουσία και τη βαρύτητα στενώσεων στα στεφανιαία αγγεία, αλλά και στην σημαντικά υψηλή αρνητική προγνωστική αξία της η οποία αγγίζει το 100%, δηλαδή την ικανότητά της να αποκλείει την παρουσία αποφρακτικής στεφανιαίας νόσου όταν αυτή δεν παρουσιάζει παθολογικά ευρήματα.
Οι κυριότερες ενδείξεις διενέργειας αξονικής στεφανιογραφίας είναι:
- Διερεύνηση παρουσίας στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς χωρίς γνωστή στεφανιαία νόσο οι οποίοι παρουσιάζουν στηθάγχη ή ισοδύναμα αυτής.
- Χαμηλού ή μέσου κινδύνου για στεφανιαία νόσο ασθενείς με στηθαγχικό άλγος οι οποίοι προσέρχονται στα επείγοντα.
- Ασθενείς με στηθαγχικό άλγος οι οποίοι έχουν υποβληθεί σε προηγούμενο καρδιολογικό έλεγχο με αμφίβολα αποτελέσματα.
- Ασθενείς με παράγοντες κίνδυνου για στεφανιαία νόσο οι οποίοι έχουν θετική ή αμφίβολη δοκιμασία κόπωσης
- Έλεγχος των στεφανιαίων αγγείων πριν από καρδιοχειρουργική επέμβαση
- Έλεγχος των στεφανιαίων αγγείων πριν από διαδερμική αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας (TAVI).
- Υποψία ανώμαλης έκφυσης των στεφανιαίων αγγείων.
- Έλεγχος βατότητας stents και μοσχευμάτων σε ασθενείς με προηγούμενη αορτοστεφανιαία παράκαμψη ως έλεγχος ρουτίνας.
- Εκτίμηση της ανατομίας των πνευμονικών φλεβών προ της επέμβασης ηλεκτρικής απομόνωσής τους για κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής (ablation).
- Υπάρχει η δυνατότητα λειτουργικής μελέτης του μυοκαρδίου (ογκομέτρηση και εκτίμηση του κλάσματος εξώθησης της αριστερής και της δεξιάς κοιλίας).
Είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι υποψήφιοι ;
- Η εγκυμοσύνη αποτελεί αντένδειξη για τη διενέργεια της εξέτασης.
Επιπρόσθετα, υπάρχουν καταστάσεις στις οποίες επηρεάζεται σημαντικά η ποιότητα των εικόνων γι αυτό και οι ακόλουθοι ασθενείς δεν αποτελούν κατάλληλους υποψηφίους για τη διενέργεια της εξέτασης.
- Ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή ή άλλη ταχυαρρυθμία ή έντονη εκτατοσυστολική αρρυθμία.
- Παχύσαρκοι ασθενείς
- Ασθενείς που δεν μπορούν να συμμορφωθούν με τα αναπνευστικά παραγγέλματα κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
Πόση ακτινοβολία δέχεται ένας ασθενής που υποβάλλεται σε στεφανιογραφία;
Το ποσό της ακτινοβολίας που δέχεται ο ασθενής που υποβάλλεται σε αξονική στεφανιογραφία εξαρτάται από τον τύπο του μηχανήματος που χρησιμοποιείται. Με τους σύγχρονους αξονικούς τομογράφους το ποσό αυτό είναι πολύ περιορισμένο.